Hoogbegaafde kinderen kunnen vastlopen in hun ontwikkeling, omdat ze op een ‘andere’ manier denken en voelen. De omgeving is hier vaak onvoldoende op afgestemd, waardoor het kind uit balans kan raken. Kinderen die vastlopen ontwikkelen vaak een ‘overlevingsstrategie’ met bijbehorend probleemgedrag. Voor ouders en leerkrachten is het vaak heel moeilijk om kinderen dan op juiste wijze te ondersteunen en verder te helpen.
Soms is het duidelijk dat een kind of jongere niet goed in z’n vel zit: agressief, onhandelbaar gedrag, niet voor rede vatbaar zijn, huilen, niet meer naar school willen enz. Maar soms lijkt het kind goed te functioneren, het klaagt niet, is misschien alleen wat stil. Niet altijd hebben de leerkracht of de ouder(s) dan door dat het helemaal niet goed gaat met het kind. Een aantal mogelijke signalen:
- teruggetrokken gedrag
- zeer wisselende resultaten op school
- dalende lijn in schoolresultaten
- is op school een totaal ander kind dan thuis
- tekenen van regressief gedrag (wordt weer onzindelijk, gaat weer krassen i.p.v. tekenen)
- vroegere interesses lijken verdwenen te zijn, kan zich niet motiveren om te gaan spelen / ontdekken
- wil niet meer naar school
- is slecht of helemaal niet meer te motiveren
- verlies van spontaniteit
- woedeaanvallen / agressiviteit
- veel buikpijn en/of hoofdpijn
- depressieve gevoelens
Problemen voortkomend uit hoogbegaafdheid
Jongbegaafd biedt therapie/begeleiding bij problemen die primair voortkomen uit het (hoog)begaafd zijn van het kind, bij kinderen vanaf 9 jaar oud. Wanneer er een consult wordt aangevraagd wordt in een gesprek de huidige situatie van het kind bevraagd en zal er door de ouders (en eventueel school) een beeld worden geschetst wat de problemen zijn. Geschat wordt dat in Nederland 20 tot 50% van de (hoog)begaafde kinderen problemen ervaart. Dit gaat dan met name om de volgende aspecten:
- onderpresteren en motivatieverlies voor school
- onzekerheid of faalangst
- extreem perfectionisme (vaak in combinatie met faalangst)
- negatief zelfbeeld (door je jarenlang anders voelen en aanpassen)
- moeite in sociale omgang
- moeite om emoties om te gaan
- geen goede leer- en werkstrategieën gebruiken
- gedragsproblemen
Begeleiding kinderen
Wanneer een kind tegen dit soort problemen aanloopt, problemen waar hij /zij niet meer goed uit lijkt te kunnen komen en waar het school en ouder(s) ook niet goed meer lukt om het probleemgedrag om te draaien, is het mogelijk therapie in te zetten. Samen met de kinderpsycholoog onderzoekt het kind zijn hulpbronnen en oplossingen, door middel van gesprekken en bijvoorbeeld tekeningen. Waar het uiteindelijk in de therapie om gaat is dat het kind zich weer vrij kan ontwikkelen en zich sterker en blijer voelt. Ouders worden bij de therapie betrokken. In de evaluatiegesprekken, oudergesprekken en ook middels contact voor of na de sessie ondersteunt de therapeut de ouders met inzicht en adviezen om hun kind te begeleiden. Er is hierbij geen sprake van gezinstherapie of ouderbegeleiding. Het draait in de sessies zelf voornamelijk om de begeleiding van het kind.
Er wordt zoveel mogelijk gewerkt met wetenschappelijk bewezen behandelmethoden, zoals cognitieve gedragstherapie en EMDR. Daarnaast is er ook begeleiding mogelijk gericht op een specifieke hulpvraag, bijvoorbeeld faalangst/perfectionisme, problemen in de emotiereluatie, een fixed mindset (vaak gaan dit samen met faalangst/perfectionisme), of een kind dat moeite heeft in de omgang met andere kinderen en een sociale vaardigheidstraining behoeft.
De begeleiding start met een intakegesprek met (waar mogelijk) beide ouders. Daarop volgen de sessies met alleen het kind, waar mogelijk met input van ouders vooraf: tweewekelijkse sessies van 45 minuten. Het traject bestaat meestal uit 10 tot 20 sessies en 2 à 3 oudergesprekken. School kan ook betrokken worden als dit nodig blijkt.
Begeleiding jongeren/tieners
Er wordt in eerste instantie gekeken naar wat er wél goed gaat bij de tiener: wat zijn zijn/haar sterke kanten. Wat zijn zijn/haar talenten en interesses. Hiermee wordt aan het (zelf)vertrouwen gewerkt dat de jongere nodig heeft om de dingen die moeilijker gaan aan te kunnen. Dus nadat de sterke kanten en talenten zijn onderzocht, wordt gekeken waar de hiaten liggen, waar de jongere ondersteuning bij nodig heeft. De begeleiding zal zich richten op de sterke kanten waardoor de jongere kan laten zien wat hij/zij kan, terwijl hij/zij daarnaast aan het verbeteren van de ontbrekende of minder goede vaardigheden werkt. Het is hierbij van belang dat het kind betrokken wordt bij het programma en dat hij ondersteuning ervaart van anderen in zijn omgeving, zowel op school als thuis.
Er wordt zoveel mogelijk gewerkt met wetenschappelijk bewezen behandelmethoden, zoals cognitieve gedragstherapie en EMDR. Daarnaast is er ook begeleiding mogelijk gericht op een specifieke hulpvraag, bijvoorbeeld faalangst/perfectionisme, problemen in de emotiereluatie, een fixed mindset (vaak gaan dit samen met faalangst/perfectionisme), of een kind dat moeite heeft in de omgang met andere kinderen en een sociale vaardigheidstraining behoeft.
De begeleiding start met een intakegesprek met (waar mogelijk) beide ouders én de jongere. Daarop volgen een aantal bijeenkomsten met de jongere alleen: (meestal) tweewekelijks 45 minuten. Het traject bestaat meestal uit 10 tot 20 sessies en 2 à 3 oudergesprekken (afhangend van de leeftijd van het kind).
Wachtlijst
Er is momenteel een stop op de wachtlijst voor therapie/begeleiding i.v.m. te lange wachttijd.